Op weg naar de kunst

Bestel hier onze: Gids naar Nederlandse musea Op weg naar de kunst

bespreekt de eigen collectie van musea in Nederland en elders.

Haarlem: Vlamingen en Brabanders in het Frans Hals Museum

Andere blik op eigen collectie
Het is niet gebruikelijk dat we over een tijdelijke tentoonstelling berichten. Deze uitzondering maken we omdat de tentoonstelling Nieuwkomers, Vlaamse kunstenaars in Haarlem (1580-1630) laat zien dat de eigen collectie van het Haarlemse Frans Hals museum wortels heeft die we misschien wel niet vermoeden. In de expositie zien we hoe Vlaamse en Brabantse immigranten de stad en de cultuur van Haarlem vernieuwden. Niet alleen Haarlem profiteerde van de talenten uit de Zuidelijke Nederlanden, Dordrecht, Amsterdam en Leiden kenden ook een grote bloei dankzij deze instroom.
In de loop van de Tachtig Jarige Oorlog groeiden Noord- en Zuid Nederland ook cultureel uit elkaar. Maar eerst was er een symbiose: kunstenaars, wetenschappers en ambachtslieden uit de Zuidelijke Nederlanden zorgden voor opzienbarende veranderingen in het Noorden.

Lees verder »

Haarlem, De Magere Compagnie tijdelijk in het Frans Hals Museum

Alle schutters bijeen
Wie de ‘Erezaal’ van het Frans Hals Museum in loopt, wordt verrast door ZES schuttersstukken van Hals die hij tussen 1616 en 1639 maakte. Vijf van de zes grote schuttersstukken schilderde hij in Haarlem, het zesde werk in Amsterdam, althans de helft. Hals kreeg in 1633 van Kapitein Reynier Reael en luitenant Cornelis Michielsz. Blaeuw de opdracht voor het schuttersstuk van de nieuwe stadswijk XI. Het schilderij is altijd in Amsterdam gebleven. Tegenwoordig hoort het, als bruikleen van de stad Amsterdam, in de collectie van Het Rijksmuseum. Dit museum heeft het nu weer in een langdurig bruikleen, tot medio 2023, aan het Haarlemse museum afgestaan. Een mooi gebaar en een mooie kans om alle schuttersstukken van Hals bij elkaar te zien.

Lees verder »

Alkmaar, Stedelijk Museum

Victorie, geschiedenis en kunst met plezierige details
Het Stedelijk Museum in Alkmaar maakt met enkele topstukken een aantrekkelijke presentatie. Door de lokale geschiedenis en identiteit voorop te stellen, wordt een samenhangend verhaal verteld. De beeldende kunst speelt een rol, maar is ingebed in het grote verhaal van de zeventiende eeuw.  De kunst onderstreept de geschiedenis van de stad en sommige individuele bewoners. Buiten, aan de andere kant van het plein, zie je de grote kerk. Aan deze kant van het plein loop je langs een gevel met mooie horizontale houten lambrisering: de oude geschiedenis in een nieuw gebouw. Achter die gevel zit niet alleen het museum, maar ook de bibliotheek en een kunstuitleen.

Lees verder »

Laren, Noord-Holland, Singer Museum en de Nardinc collectie

Beperking leidt tot diepgang
Een eeuw geleden stond aan de Oude Drift 1 in Laren een bescheiden, maar toch ruime villa De Wilde Zwanen van William en Anna Singer. Hij schilderde in het atelier en zij verzamelde kunst van tijdgenoten. Beiden waren erfgenamen van Amerikaans grootkapitaal. (Niet de Singer naaimachines, maar ijzerwerken.) Ze konden het zich permitteren bezig te zijn met hun passie: de beeldende kunst.
Anna verzamelde ook na Williams dood in 1943 nog steeds door. In 1956 schonk ze alles aan de gemeente Laren. Later kreeg het huis aan de ene kant een museumzaal en aan de andere kant een concertzaal. De medewerkers werkten in de oude villa.
Inmiddels is Singer Laren een begrip geworden, zowel de concertzaal als, en daar ligt onze belangstelling, het museum. Op 8 maart 2022 opende Prinses Beatrix de nieuwe Nardinc vleugel. Nardinc is oude naam voor het gebied tussen Naarden en Laren. De Larense villa van Jaap en Els Blokker heette Nardinclant. Het echtpaar verzamelde samen kunst, ze werden gesteund en geadviseerd door Renée Smithuis een voormalig galeriehouder en vriendin.

Lees verder »

Haarlem: Frans Hals Museum

Haarlemse helden vereend
De geschiedenis van de stedelijke kunstcollectie van Haarlem begint in 1581 als de Staten Generaal de stad toestemming geeft alle katholieke gebouwen en bezittingen, dus ook de kunst, te confisqueren. Door dit besluit bleven belangrijke kunstwerken van onder meer Jan van Scorel en Maarten van Heemskerck in de stad. Sterker nog, men bouwde gelijktijdig een collectie actuele kunst op door opdrachten te geven aan belangrijke Haarlemse kunstenaars als Cornelis Cornelisz van Haarlem. Jarenlang werd die collectie getoond zowel in het raadhuis aan de Grote Markt getoond, als ook er achter in het Prinsenhof, waar nu het Stedelijk Gymnasium zit, dat echter indertijd bij het stadhuis hoorde. Inmiddels beschikt het museum over twee locaties: Hof en Hal. We bespreken alleen Hof waar altijd werk van Hals en tijdgenoten is te zien. In Hal zijn voornamelijk tijdelijke tentoonstellingen.

Lees verder »